Sprawdź inflację
z Panem Paragonem

najpopularniejsza aplikacja
do przechowywania paragonów
i kontroli wydatków

pobierz za darmo

Sprawdź o ile podrożały produkty
w ostatnich latach!

Inflacja rośnie w zastraszającym tempie! Drożeją niemal wszystkie produkty, bez których trudno wyobrazić sobie codzienne życie. Zobacz, o ile wzrosły ceny żywności (i nie tylko!) w ciągu ostatnich kilku miesięcy.

Źródło: w zależności od wybranego produktu, dane pochodzą z paragonów wprowadzanych do aplikacji PanParagon lub ze stron GUS

Inflacja 2023: wrzesień z jednocyfrowym wynikiem. Jak przekłada się to na ceny w sklepach?

Szczyt inflacji w Polsce przypadł na luty 2023 roku, kiedy to ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły o 18,4 proc. rdr. Kolejne miesiące przyniosły odwilż i we wrześniu tego roku odnotowaliśmy spadek inflacji, który zatrzymał się na poziomie 8,2 proc. Czy pozytywne wieści z Głównego Urzędu Statystycznego faktycznie wpłynęły na aktualne ceny w sklepach? Jak jest obliczana inflacja i co dokładnie ma wpływ na jej poziom? Jakie są prognozy na 2024 rok?  

Co to jest inflacja? Czyli mniej za więcej

Inflacja – choć słyszymy o niej zewsząd, to nie wszyscy wiedzą czym tak naprawdę jest. Normalnym stanem jest, że ceny towarów i usług się zmieniają. Jedne drożeją, inne tanieją. Jeśli jednak dochodzi do sytuacji, w której wzrost cen dotyczy już niemal każdego aspektu życia i z biegiem czasu za konkretną sumę pieniędzy kupuje się mniej, to wtedy mamy do czynienia z inflacją. W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że wraz z upływem lat, a nawet miesięcy pieniądze tracą na wartości. Dlaczego tak się dzieje? 

Jakie czynniki wpływają na inflację?

Na wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (in. inflacja) wpływ ma wiele czynników. Jednak w największym stopniu wzrost inflacji wynika z:  

  • niewłaściwej polityki finansowej rządu danego państwa,  
  • wzrostu cen surowców tj. gaz czy ropa naftowa,  
  • zwiększonego popytu na produkty i usługi, które są trudno dostępne.  

 W 2022 roku do znaczącego wzrostu inflacji przyczyniły się także pandemia koronawirusa (liczne ograniczenia dla większości podmiotów gospodarczych) oraz wybuch wojny w Ukrainie (przerwy w dostawie wielu surowców).  

Między innymi powyższe powoduje, że w ostatnim roku w Polsce mieliśmy najwyższą od 26 lat inflację, a wskaźnik cen rósł w zastraszającym tempie.  

Aby dokładnie poznać działanie inflacji, warto wiedzieć, jak liczony jest jej poziom. 

Jak jest obliczana inflacja?

Co miesiąc publikowane są oficjalne statystyki obrazujące poziom wskaźnika cen towarów i usług. W styczniu 2022 r. inflacja w Polsce wynosiła 9,2 proc. rok do roku, w lutym 2023 jej wartość skoczyła aż do 18,4 proc.! Różnica jest dwukrotna! Tylko co dokładnie oznaczają te liczby?  

Zacznijmy od tego, że każdy z nas nabywa inne towary i korzysta z innych usług. Dla przykładu, w jednym domu mieszkańcy korzystają wyłącznie z komunikacji miejskiej, a w drugim w codziennym użyciu są dwa auta. W obu przypadkach koszty życia są zupełnie inne. Dlatego do obliczenia wartości inflacji w danym kraju przyjmuje się te produkty i świadczenia, które nabywa PRZECIĘTNE gospodarstwo domowe. W ich skład wchodzą: dobra codziennego użytku (tj. jedzenie czy paliwo), dobra trwałe (AGD, obuwie) i usługi (mechanik, fryzjer). Następnie tworzony jest tzw. koszyk konsumpcyjny, w ramach którego każdy produkt ma przypisaną cenę w poszczególnych latach. Roczna stopa inflacji jest obliczana poprzez porównanie całkowitej wartości koszyka w danym miesiącu i w analogicznym miesiącu poprzedniego roku.  

Jeśli zatem w lutym 2023 roku odnotowaliśmy w Polsce inflację konsumencką na poziomie 18,4 proc. to oznacza, że ceny usług i ceny towarów ujętych w koszyku konsumpcyjnym przeciętnego gospodarstwa domowego wzrosły o tę wartość w stosunku do lutego 2022 roku.  

Kiedy GUS ogłasza roczny wskaźnik inflacji?

Roczna stopa inflacji ogłaszana jest na początku każdego miesiąca. Natomiast średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług, który obrazuje zmiany z badanego roku w stosunku do roku poprzedniego, publikowany jest zazwyczaj w styczniu. Z pewnością zastanawiacie się, co nam przyniesie kolejny rok. Czeka nas spadek inflacji, czy wręcz przeciwnie: kolejny wzrost cen? 

Prognozy na 2024: inflacja może spadać

Większość ekonomistów jest zdania, że trend związany ze spadkiem inflacji może się utrzymać. Założenia Narodowego Banku Polskiego sugerują, że już w IV kwartale 2023 wskaźnik cen powinien osiągnąć poziom 7,6 proc.  

Z kolei według ekspertów biorących udział we wrześniowej Ankiecie Makroekonomicznej NBP, średnioroczna inflacja CPI w 2024 r. będzie oscylowała w granicach między 4,8 proc. a 8,1 proc., zaś w 2025 r. między 3,1 proc. a 6,7 proc. 

Co przyniesie czas? Zobaczymy…  Jednak do celu inflacyjnego 2,5 proc. możemy jednak dochodzić nawet przez kolejne 2-3 lata. Pomimo bardziej optymistycznych niż dotychczas prognoz, warto na bieżąco śledzić, o ile faktycznie wzrosły ceny towarów i usług, by świadomie planować swoje miesięczne wydatki. Specjalnie dla Was stworzyliśmy kalkulator inflacji, w którym możecie sprawdzić realny wzrost i spadek cen podstawowych produktów tj. chleb, masło, ser czy mięso. Wyniki aktualizujemy każdego miesiąca. Zobaczcie sami, czy ceny poszczególnych towarów i usług zmieniają się proporcjonalnie do oficjalnych odczytów inflacyjnych. Efekty analizy znajdują się powyżej.